Do skutecznej nauki czytania i pisania potrzebny jest odpowiedni rozwój funkcji percepcyjno-motorycznych. Funkcje te wchodzą w skład większej rodziny funkcji, jakie wykonuje nasz mózg, czyli funkcji poznawczych. A do nich zaliczają się : spostrzeganie, pamięć, uwaga, myślenie i mowa.
Właśnie dokładne spostrzeganie ( inaczej percepcja) jest niezbędne do nauki czytania i pisania. Jeśli ośrodek w mózgu odpowiedzialny za spostrzeganie jest choćby minimalnie uszkodzony, np. podczas porodu lub z przyczyn genetycznych analiza wrażeń jest nieprawidłowa – dziecko będzie miało kłopoty z czytaniem i pisaniem.
Może zdarzyć się więc tak, że przy prawidłowym myśleniu, dziecko ma poważne problemy z opanowaniem tych podstawowych umiejętności szkolnych.
Podczas nauki czytania i pisania używamy głównie zmysłu wzroku i słuchu oraz aparatu ruchu, głównie ręki. Jeśli mózg dokona niedokładnej analizy bodźców wzrokowych, dziecko nieprawidłowo będzie spostrzegało litery. I tak np. na literkę „d” może mówić, że to „b”, ponieważ są one podobne. Oko widzi kółeczko i laseczkę, a dopiero mózg rozpoznaje, że to litera „d” lub „b”. Podobnie jest z analizą słuchową . Zamiast głoski „g”, usłyszy „k”, ponieważ brzmią one podobnie. Poza tym, nie będzie potrafiło podać głosek i/lub sylab składających się na dany wyraz.
Jeśli dziecko jest niesprawne grafomotorycznie, czyli ręka nie jest gotowa do pisania – pismo będzie brzydkie, zbyt wolne, a nacisk ołówka na kartkę zbyt silny.
Zaburzenia funkcji percepcyjno-motorycznych są przyczyną dysleksji. U niektórych osób mogą dominować zaburzenia percepcji wzrokowej, u innych słuchowe, a jeszcze u innych koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Jak najwcześniejsza interwencja polegająca na usprawnianiu zaburzonych funkcji percepcyjno-motorycznych, może zahamować rozwój dysleksji, a przynajmniej zapobiec powstaniu lęku przed szkołą i zaniku motywacji do nauki.
